AKUT SİSTİT
SİSTİT NEDİR?
Sistit, idrar kesesi (mesane) nin enfeksiyonudur. Genellikle bir enfeksiyon ajanının idrarda çoğalıp mesane duvarını enfekte etmesi sonucu görülür. Idrar yollarnın en sık görülen hastalığıdır. Zamanında tedavi edilmezse enfeksiyon yayılabilir ve böbrekleri de etkileyerek pyelonefrite yol açabilir. Böbreklerde kalıcı hasarlar olusturabilir.
NASIL TANINIR?
Hastalarda çok sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma ve sızı vardır. Bazen sızı idrar yaptıktan sonra olur ve birkaç damla kan görülebilir. Idrar yaptiktan sonrada sürebilir. Hastalar genellikle idrarlarının bulanik ve kötü koktuğunu söylerler. Gene birçok hastanın ağrılı cinsel ilişki şikayeti vardır.
Sistitin bu klinik belirtileri neredeyse tipiktir ve deneyimli bir ürolog hastanın şikayetlerinden sistit tanısını düşünür.
Sistitte görülen bu belirtiler ne yazıkki mesane tümörlerinde, mesane ve üreter taşlarında da görülürler. Bu nedenle mutlaka ayırıcı tanı yapılmlıdır. Tanı için genellikle idrar ve kan tahlilleri, ultrasonografi ve direkt röntgen filmi yeterli olur. Kronik olgularda damardan ilaç verilerek yapılan röntgen filmleri veya sistoskopik ( üretra ve mesanenin gözlenmesi) tetkikler yapılabilir.
Resim: Sistitli bir olguda mesanenin iç görünümü.
NEDEN SİSTİT KADINLARDA ERKEKLERE GÖRE DAHA FAZLA GÖRÜLÜYOR ?
Kadınların idrar kanalları erkeklere oranla oldukça kısadır. Sistiti oluşturan mikrobik ajanlar genellikle apış arasında bulunurlar ve kadınlarda kolaylıkla kısa idrar kanalından mesaneye ulaşırlar. Cinsel ilişki de bu bulaşmaya katkı sağlar.
NEDEN BAZI KADINLAR SIK SIK SİSTİT GEÇİRİR ?
Sistit için bazı risk faktörleri vardır. Bu faktörlere sahip kadınlar sistite yatkındırlar. Genital hijyenin iyi olmaması, vajinal enfeksiyonlar, gebelikten korunmak için diafram kullanmak, hamilelik, şeker hastalığı olması, sıkı ve sentetik iç çamaşırı giymek, menopoz ve idrar yapmayı erteleme sistit için risk faktörleridir.
SİSTİTTEN KORUNMA YOLLARI
Sistitten korunmak veya en azından sistit ataklarını seyretmek için günde en az 1.5-2 litre ( 8 – 10 su bardağı ) sıvı almalısınız. Böylece varsa bakterileri mesanenizden uzaklaştırır veya üremesine engel olabilirsiniz. Çünkü çok sıvı alıp fazla idrar yaparak bakterilere mesanenizde üreyebilecekleri kadar zaman tanımadan atılmalarını sağlamış olursunuz. İdrarınız geldiğinde bekletmemeli hemen tuvalete gitmeli ve temizliğinizi önden arkaya doğru yapmalısınız. Özellikle sık sistite yakalanan bir kişi iseniz küvet kullanmamalı duş yapmalısınız. İlişki öncesi genital bölgenizi mutlaka yıkamalı, ilişki sonrasında hemen idrar yapmalısınız. Sıkı, dar pantolonlar ve sentetik iç çamaşırları yerine pamuklu çamaşır ve etek giymelisiniz.
SİSTİT BULGULARINDA DOKTORA GİTMELİMİSİNİZ ?
Sistit bulgularınız varsa hemen yukarıda tavsiye edilen koruyucu ve önleyici tedbirleri almalısınız. Ancak bunları yapmanıza rağmen 24 saat sonra şikayetlerinizde bir düzelme olmuyorsa sistitin ilerlemesi, böbreklerinize zarar verme ve kronikleşme tehlikeleri taşıyacağından vakit geçirmeden mutlaka üroloji uzmanına başvurmalısınız. Hamile iseniz hiç beklemeden üroloji uzmanına gitmelisiniz. Ayrıca idrarınızda kan varsa, idrarınız bulanık kokulu ise, veya ateş yükselmesi, belinizde ve alt karın bölgenizde ağrı şikayetiniz varsa yine beklemeden üroloji uzmanına başvurmalısınız.
TEDAVİ
Sistitlerin tedavisinde her zaman antibiyotik gerekmesede genellikle antibiyotikler ile tedavi edilir. Sistit çok sık tekrarlamışsa veya kronik sistit varsa tedaviye başlamadan önce idrar kültürü ve antibiyogram için temiz koşullarda idrar alınır ve kültür sonucunda üreyen bakteri ve etkili antibiyotik tespit edilinceye kadar antibiyotik kullanılır, kültür sonucunda kullanılan antibiyotik etkisiz ise etkili antibiyotik ile degistirilir.
Op.Dr. Erdal KALCI
Üroloji Uzmanı
Özel İzmiryolu Sevgi Hastanesi
Kasaplar Mah. Yeni İzmir Yolu No:50
BALIKESİR info@ozelsevgihastanesi.com
(0266) 243 14 34 – (0266) 241 14 24
YASAL UYARI: BU SİTE İÇERİSİNDEKİ TÜM TIBBİ İÇERİK BİLGİLENDİRMEK AMACIYLA SUNULMUŞTUR. TEDAVİ YERİNE GEÇMEZ. TEDAVİ DOKTOR NEZARETİNDE YAPILMALIDIR.
